poniedziałek, 5 sierpnia 2013

Cerkiew p.w. śś. Kosmy i Damiana w Krempnej

Cerkiew jest drewniana , konstrukcji zrębowej, trójdzielna, orientowana.

W środku Krempnej stoi niegdyś gekokatolicka cerkiew p.w. śś. Kosmy i Damiana. Data powstania budynku jest niejasna. W 1968 r. znaleziono tablicę fundacyjną z tekstem: "1782 rok. Na miejscu rozebranej cerkwii przy pomocy J. O. X. Karola Radziwiłła za staraniem Michała Turkowskiego parocha, u Gromady wybudowano nową cerkiew.". Cerkiew wybudowano zapewnie z materiału pochodzącego ze świątynii wcześniejszej, "która lat 275 stała". Według źródeł prace budowlane zakończono w 1783 roku (i taka data znajduje się na zamku w drzwiach babińca), ale już w 1787 r. przeprowadzono pierwszy remont.




Daje to podstawy do przypuszczeń, że rzekoma budowa była tylko gruntowną naprawą. Na podstawie cech konstrukcyjnych badacze próbują datować zabytek ale ich oceny są różne - jedni datują budynek na rok 1640, inni na wiek XVII albo na przełom wieku XVI i XVII.


Remonty budynku przeprowadzono w latach 1893 i 1972 - 73. Trzy cerkiewne dzwony zostały zakupione w Samborze w roku 1924 - wtedy też pokryto dachy blachą. Oba przedsięwzięcia wspomogli finansowo emigranci z USA. W 1946 roku, kiedy władze przestały uznawać kościół greckokatolicki, cerkiew i plebania przeszły na skarb państwa.

Charakterystyczne nachylenie do siebie wieży i bań nad nawą i sanktuarium nie jest podobno wynikiem starości.

Wkródce przejął je na podstawie dekretu starostwa kościół rzymskokatolicki. W latach 1964 - 71 świątynia była zamknięta decyzją władz.
Cerkiew jest drewniana , konstrukcji zrębowej, trójdzielna, orientowana. Z zewnątrz szalowana deskami, dachy ma kryte blachą. Nad babińcenm znajduje się wieża konstrukcji słupowej, szalowana, z izbicą. Do sanktuarium od północy przylega zakrystia. Charakterystyczne nachylenie do siebie wieży i bań nad nawą i sanktuarium nie jest podobno wynikiem starości, ale jakiegoś błędu popełnionego przez cieśli. Budynek jest typowy dla zachodniołemkowskiego stylu cerkiewnego.

Źródło: Grzesik W., Traczyk T., Beskid Niski przewodnik krajoznawczy. Od Komańczy do Bartnego, Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1992.


Data powstania budynku jest niejasna.




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...