Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu

Jedna z najstarszych w Polsce cerkiew greckokatolicka...

W Uluczu na wzgórzu Dębnik stoi drewniana, jedna z najstarszych w Polsce cerkiew greckokatolicka p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego. Zbudowana została najprawdopodobniej w latach 1510 - 17, a przebudowana w 2 poł. XVII w. i w XIX w. Wzniesiono ją z belek modrzewiowych przy pomocy siekier i toporów bez użycia pił. Początkowo cerkiew wchodziła w skład drewnianego klasztoru bazylianów. Całość otoczona była dwoma pierścieniami kamiennych murów obronnych o nieregularnym przystosowanym do rzeźby terenu zarysie.



Wyświetl większą mapę

Pierścienie murów rozdzielała fosa. Od wschodu i zachodu wejścia na wzgórze cerkiewne strzegły dwie szesnastowieczne drewniane baszty - dzwonnice wbudowane w mury. Przed II wojną światową jedna z nich spłonęła. Po 1947 r. rozebrano mury i drugą basztę. Zdjęto też z cerkwi blaszane pokrycie dachów w wyniku czego kilkuletnie działanie wody deszczowej zniszczyło znacznie polichromię a duża część belek konstrukcji przegniła. Zaginęła też w tym czasie większość wyposażenia. W 1958 r. cerkiew zabezpieczono, a w latach 1961-64 zrekonstruowano. W chwili obecnej cerkiew stanowi filię Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

 

Cerkiew ma konstrukcję zrębową. Jest to trójdzielna świątynia z nawą zwieńczoną kopułą na ośmiobocznym bębnie. Trójbocznie zakończone prezbiterium nakryte jest pięciopołaciowym dachem, a babiniec pokrywa dach siodłowy z szerokim okapem podtrzymanym od zachodu ośmioma słupami.

Cerkiew ma konstrukcję zrębową.

Z ulucką cerkwią związane są liczne podania świadczące o istnieniu tu od wieków miejsca kultu. Jedno sz nich mówi, że cerkiew trzykrotnie zaczynano budować u stóp wzgórza i trzykrotnie w nocy belki w cudowny sposób przenosiły się na jego szczyt.

Trójbocznie zakończone prezbiterium nakryte jest pięciopołaciowym dachem

Inna legenda opowiada, że poprzednia cerwkiew zapadła się pod ziemię i do dzisiaj na Wielkanoc słychać w tym miejscu bicie dzwonów.

Źródło: Kryciński S. Pogórze Przemyskie. Słownik Krajoznawczo Historyczny, Rewasz, Warszawa 1992  

Babiniec pokrywa dach siodłowy z szerokim okapem podtrzymanym od zachodu ośmioma słupami.

Jest to trójdzielna świątynia z nawą zwieńczoną kopułą na ośmiobocznym bębnie.